Royal Vet

DIROFILARIOZA – groźna choroba przenoszona przez komary

Na psy w Polsce czyha coraz więcej pasożytów. Niedawno okazało się, że rodzime komary roznoszą larwy egzotycznej do niedawna dirofilarii.
Choroba wcześniej nie była diagnozowana w Polsce, jednak dotarła do nas z Południa Europy. W Zamościu diagnozowaliśmy już kilka przypadków jej występowania.

DIROFILARIOZA – groźna choroba przenoszona przez komary DIROFILARIOZA – groźna choroba przenoszona przez komary - Royal Vet - weterynarz Zamość

Co to jest dirofilarioza?

Dirofilarioza jest to pasożytnicza choroba wywoływana przez nicienie Dirofilaria. Stwierdzana jest głównie u psów, ale dotyczyć może też innych przedstawicieli mięsożernych m.in.: kotów, wilków, lisów, szakali, kojotów. W Europie stwierdza się dirofilariozę sercową wywoływaną przez gatunek Dirofilaria imitis oraz dirofilarię podskórną za którą odpowiedzialna jest Dirofilaria repens. Dorosłe pasożyty to kremowe lub białe, nitkowate robaki w zależności od gatunku i płci o długości od 5 do 30 cm. Postaci larwalne tzw. mikrofilarie to mikroskopijnych rozmiarów pasożyty swobodnie krążące we krwi zarażonych zwierząt.

Czy dirofilarioza występuje w Polsce?

Tak. Przede wszystkim spotykana jest postać podskórna, wywoływana przez gatunek Dirofilaria repens. W Polsce pierwszy przypadek tej choroby stwierdzono u psa w 2009 roku. Aktualnie przyjmuje się, że występuje ona na terenie całego kraju, z największym jej nasileniem w woj. centralnych i wschodnich.

Najpoważniejsza sytuacja jest w okolicach Warszawy i Radomia, gdzie lokalne zarażenie może dotyczyć od 25 do ponad 50% psów.

W Polsce odnotowano także pojedyncze przypadki inwazji drugiego, bardziej patogennego gatunku Dirofilaria imitis tzw. robaka sercowego. Na szczęście, pasożyt ten preferuje cieplejszy klimat, dlatego w Europie występuje głównie w południowej części kontynentu.

Jak dochodzi do zarażenia?

Choroba przenoszona jest przez różne gatunki komarów. Do zarażenia dochodzi poprzez ugryzienie komara, w którego ciele pasożyt osiąga tzw. formę inwazyjną.

Jakie są objawy zarażenia?

U psów dirofilarioza podskórna w większości przebiega bezobjawowo, a zarażenie stwierdza się podczas rutynowych wizyt w gabinecie lekarza weterynarii. Nicienie Dirofilaria repens lokalizują się najczęściej pod skórą w różnych częściach ciała (głównie tylnych partiach), tworząc nie bolesne, związane ze skórą guzy o średnicy ok 2 cm. Obecność mikrofilarii oraz reakcja układu odpornościowego u części psów odpowiadają za lokalne lub wieloogniskowe zapalenie skóry, którym towarzyszy świąd, rumień, grudki, łysienie, stwardnienie skóry. W przypadku nietypowej lokalizacji pasożyta np. w worku spojówkowym, w mosznie, w jamie otrzewnowej lub na narządach wewnętrznych obraz kliniczny może odbiegać od wyżej opisanego.

Jak można sprawdzić czy pies choruje na dirofilariozę podskórną?

W kierunku dirofilariozy podskórnej badane powinny być wszystkie psy z widocznymi lub wyczuwalnymi guzami skóry lub innymi objawami dematologicznymi. Badanie przeprowadzić można u lekarza weterynarii. Brak jest obecnie komercyjnych testów diagnostycznych pozwalających na szybkie i bezinwazyjne wykrycie zarażenia. Chorobę zdiagnozować można poprzez stwierdzenie dorosłych robaków przy chirurgicznym usunięciu guzów, w badaniu histopatologicznym lub ultrasonograficznym. Mikroskopowe badanie krwi daje możliwość wykrycia mikrofilarii. Należy jednak pamiętać, że badanie to może dać wynik fałszywie ujemny, ponieważ w wielu przypadkach w trakcie zarażenia psów nie stwierdza się mikrofilarii w krwi.

Jak leczy się dirofilarię podskórną?

Główne postępowanie lecznicze w przypadku wykrycia Dirofilarii repens polega na chirurgicznym usunięciu dorosłych pasożytów oraz na stosowaniu preparatów przeciwpasożytniczych, zawierających moksydektynę, które zwalczają zarówno postaci dorosłe, jak również ograniczają liczbę mikrofilarii krążących we krwi, przyczyniając się tym samym do hamowania rozprzestrzeniania się inwazji w środowisku.

Czy można zapobiegać zarażeniu?

Najlepszym sposobem jest stosowanie preparatów odstraszających komary np. Advantix oraz zabijających postaci larwalne pasożyta zawierające moksydektynę.

Czy istnieje ryzyko zarażenia się ludzi?

Tak! Człowiek może zarazić się D. repens, podobnie jak psy, przez ugryzienie komara. Pasożyt u ludzi rozwija się trudniej niż u psów, ale może osiągać postać dojrzałą, która podobnie jak u psów często lokalizuje się w tkance podskórnej. Zmiany obserwowane są głównie na głowie, podspojówkowo ale także na innych częściach ciała, w tym na narządach płciowych lub błonach surowiczych narządów wewnętrznych.